Makat Kaşıntısı İçin Hangi Krem Kullanılır?

Anüs bölgesinde oluşan kaşıntı diğer vücut bölgesi kaşıntılarından farklıdır, diğer bölgelerde direk krem kullanarak rahatlama sağlanabilir ama anüs bölgesinde yaklaşım farklı olmalıdır. Öncelikle sebep olabilecek sorunlar tespit edilmeye çalışılmalı ve sebep ortadan kaldırılmalıdır.

Sebeplere ve sebeplerin nasıl önlenebileceğinin ayrıntısına geçmeden önce kullanılabilecek kremlerden söz edelim.

Bu kremleri iki gruba ayırabiliriz kortizon içerenler ve kortizon içermeyenler, kortizon içermeyenler dendiğinde tek ilaç Pruzon Merhem karşımıza çıkmaktadır, bu da kortizon gibi etkileyen ama kortizonların yan etkilerine neden olmayan fitosteroid yani bitkisel kortizon içerir.

Kortizon İçeren Kaşıntı Kremleri

– Beklazon
– Momecon
– Sinokort
– Advantan
– Hipokort
– Nerisona C
– Demovate
– Fucikort

Bu ve benzeri kortizonlu kremler ve merhemler bir haftadan daha uzun süre kullanılırsa deride incelmeye neden olurlar, daha da uzun kullanılırsa “parşömen” gibi deri oluşmasına neden olurlar ki deri kalitesi ciddi ölçüde azalır. Yine kortizon bölgedeki deriye has savunma mekanizmalarının bozulmasına da neden olabilir.

Kortizon İçermeyen Kaşıntı Kremleri

Yukarıda yazıldığı gibi bunların en bilineni Pruzon Merhemdir. İçeriğinde bitkisel kortizon olarak bilinen meyan kökü extraktı vardır. Meyan kökü extraktı yanı sıra bölge kaşıntılarının nedenleri arasında sayılan mantarlara da etkili tea tree oil (çay ağacı yağı- malalecua alternifolia) ve kaşınmakla ortaya çıkan deri tahrişini düzelten ve dokuyu yatıştıran kalamin içermektedir.

Pruzon merhem bu içeriği ile Türkiye’de makat kaşıntılarına özel geliştirilmiş tek ilaçtır ve iyileştirmeyeceği kaşıntı türü yoktur. Sebebi ortadan kaldırıldıysa tekrar da oluşmayacaktır.

Makat Kaşıntısı Neden Olur?

Bütün hastalıklar gibi bu sorunun çözümüne e neden olabilecek durumların tespiti ile başlanmalıdır. Özellikle uzun süren ve basit yaklaşımlara cevap vermeyen durumlarda kişi kendisi olabilecek tüm bu nedenleri tek tek düşünüp ortadan kaldırmanın yolunu bulmalıdır. Bu başlıkta hastalık dışında gördüğümüz nedenleri ele alacağız, kaşıntıya neden olan hastalıklar konu sonunda başlık olarak ele alınacaktır.

– Mayasıl (anal dermatit)
– Makat bölgesi temizliği
– Kaşıntı yapan gıdalar
– Bölgenin ıslak bırakılması
– Dar pantolon veya etek giymek
– Sentetik iç çamaşırı giymek
– Bağırsak parazitleri
– Ters ilişki
– Kortizonlu merhem kullanmak
– Islak mendil kullanımı

Gelelim nedenlerin ayrıntılarına

Mayasıl (Anal Dermatit)

Aşağıda sıralanan nedenlerin çoğu mayasıla neden olarak kaşınma yapar yani aşağıdaki nedenlerin ortadan kaldırılması mayasılı, mayasılın iyileşmesi de kaşınmayı ortadan kaldırır.

Mayasıl anüs bölgesinin bir tür deri hastalığıdır ve sebebi aşağıda sıralanan durumlardır. Bölge derisi kalınlaşır, kabalaşır, kalınlaşmasına rağmen çok dayanıksızlaşır ve yapı bu kadar bozulunca dayanılmaz düzeyde kaşıntıya neden olur. O kadar ki hasta kaşıyarak kanamaya bile neden olabilir. Diğer bölge hastalıkları ile çok karıştırılsa da çok tipik bulguları vardır ve tecrübeli bir proktoloji uzmanı gözle % 100 e yakın ihtimalle doğru teşhis koyabilir. Cit kalitesinin bozulması mantar yerleşimine de neden olabilir.

Kalçalar ayırtılıp anüs ve çevresine bakıldığında derinin pembe bir görünüm aldığı, parmak gibi kıvrımlar olduğu, ıslak bir zemin olduğu görülür. En etkili tedavisi Pruzon Merhemdir, aşağıda sıralanan olabilecek nedenler arasından asıl sebep bulunup yok edilirse tekrarlamaz.

Anal Bölgenin Nemli Kalması

Vücut ihtiyaç duyacak kadar nem salgılar bunu önlemek için herhangi bir şey yapılmamalı ama aşırı terleme veya aşırı salgı varsa kuru tutmak için kalçaların arasını havalandırmak ve nemi alması için kağıt havlu konulmalıdır.

Banyo ve tuvalet sonrası yıkamadan sonra kağıt havlu ile ıslaklık tamamen alınmalıdır. Bölgenin gereğinden fazla nemli olması hem mantar gelişimine neden olabilir hem de deri kalitesini bozar.

Dar Kıyafet Giymek

Dar pantolon, etek, içlik, külotlu çorap gibi kıyafetler kalçaların arasının yeterince havalanmasını ve olan salgıların neminin buharlaşmasını engelleyerek mayasıla ve kaşıntılara neden olabilir.

Sentetik İç Çamaşır

Pamuklu iç kıyafetler hem bölgenin nemini alır hem de daha iyi havalanmasını sağlar, sentetik kıyafetler nemi almadığı gibi kendisi deride alerjik reaksiyona neden olabilir. Bu sebeple sentetik kıyafetlerden uzak durulmalıdır.

Bağırsak Parazitleri Kaşıntı Nedenidir

Bağırsak parazitlerinden özellikle kıl kurdu anüsten dışarı çıkma eğilimindedir, anüsü geçerken yaptığı hareketler kaşıntıya ve “bir şey oynuyormuş” hissine neden olur. Parazitler kişiyi rahatsız ettiği gibi ailenin diğer üyelerine de bulaşma eğilimindedir. Dışkı tahlili yaptırılıp parazit tedavisine en kısa sürede başlanmalıdır.

Ters İlişki

Sık rastlanan sebeplerden olmasa da ilişkinin kendisinden kaynaklanan mikro travma deride küçük yaralanmalara, korunma amaçlı kullanılan prezervatif ve kullanılan kaydırıcı maddeler deride alerji benzeri reaksiyona neden olabilir.

Makat Bölgesi Temizliği Nasıl Yapılmalı ?

Yapı olarak vücudun en farklı bölgesi anüs bölgesidir. Gerek dışkının safra asitleri içermesi, çok yoğun mikrop olması ve gerekse bölgenin ter yapısının farklı olması temizlik uygulamalarını buraya özel hale getirmektedir. Diğer bölgelerde sıkça kullandığımız sabun, duş jeli, ıslak mendil gibi temizlik malzemeleri asla kullanılmamalıdır. Bu bölgeye özel olarak sadece duru su kullanılmalıdır, eğer mümkünse ılık su kullanımı daha iyidir.

Sabun, şampuan gibi malzemelerin temizlikte kullanımı kiri temizlerken bölgeye has deriyi koruyucu tabaka da uzaklaştırılarak hastalıklara zemin hazırlanır.

Makatta Kaşıntı Yapan Yiyecekler

Burada yazdığımız yiyeceklerin hepsi kaşınmaya neden olur gibi algılamamak gerekir çünkü bu ihtimal düşüktür ve akılda bulundurulması gerekir.

Mayasıla neden olabilen gıdaları sıklık sırasına göre şöyle sıralayabiliriz; domates, patlıcan, yoğun acı, baharatlar, kahve ve çikolata.

Sebep araştırılırken bu gıdaların neden olup olmadığını anlamak için şöyle yaklaşılmalıdır; Pruzon Merhem kullanılır, 2-3 günde kaşınma ortadan kalkar, bu yiyecekler yeniden yenir ve hangi gıda kaşınmayı başlatıyorsa sebep bulunmuş olur ve artık tüketilmemelidir.
Yaramayan gıdayı tespit etmeye yarayan bir tahlil veya test yoktur.

Kortizonlu Merhem Yan Etkisi

Kortizonların bir çok yan etkileri vardır, bölgesel olarak kullanılan kortizonlu kremler kullanıldığı deri alanında incelmeye, hassaslaşmaya, kılcal damarlarda artışa neden olur, özellikle deri incelmesi derinin kalite kaybetmesine neden olur. Kaşıntının tedavisi için kullanılırken bu yan etkileri sebebiyle uzun süre kullanılırsa kortizonlu kremin kendisi kaşınmaya neden olabilir.

Makat Temizliğinde Islak Mendil Kullanımı

Piyasada çok değişik içerikli ıslak mendil bulunmaktadır, içeriklerinde parfüm gibi alerji yapabilen kimyasallar yanı sıra temizleyici özellikleri olan bir çok kimyasal madde içeren de vardır. Bu temizlik maddeleri de alerjiye ve deride tahrişe neden olabilir. Alerji ve tahriş yanı sıra yukarıda bahsedildiği gibi bölgeye has savunma yani koruyucu tabaka da ortadan kaldırılır ki bu da son derece sakıncalı bir durumdur. Bölgenin temizliğinde asla ıslak mendil kullanılmamalıdır.

Kaşıntı Yapan Makat Hastalıkları

Bu hastalıkların ayrıntılı anlatımları ilgili sayfalarda ele alınmıştır burada kısa özet halinde ele alacağız. Bu hastalıkların tedavisinin yapıldığında kaşıntı da kendiliğinden düzelir.

– Anal fissür (makat çatlağı, makatta yırtık), bu grup hastaların % 70 inde görülür
– Anal ragad, sıyrılmaya benzer bir sorundur kaşınmaya da neden olabilir.
– Kondilom (anal siğil), siğil sürekli ıslaklık yaparak ve kendisi deride hasar yaparak kaşınmaya neden olur.
– Basur (hemoroid) dış basur çevre deriyi tahriş edebilir. İç basur memesi dışarı çıktığında çamaşır ile temas ederek basur kaşıntısı oluşmasına neden olabilir.
– Fistül, sürekli cerahat şeklinde akıntı olur, cerahatin deriyi eritme özelliği sebebiyle deri yıpranır.

Bu hastalılarda görülen kaşıntılara yönelik tedavi gereksizdir, temel sorunun çözülmesi yeterli olmaktadır.

Makat Kaşıntısı Nasıl Geçer?

Üstte sıraladığımız hastalıklardan kaynaklı olarak anüs bölgesinde kaşıntı mevcutsa öncelikle hastalık teşhis edilmeli ve tedavi edilmelidir.

Kaşıntı herhangi bir hastalık kaynaklı değilse evde uygulayabileceğiniz bazı önlemlerle giderilebilir. İlk olarak cildi tahriş edecek davranışlardan kaçınmalı ve bölgeyi temiz, serin ve kuru tutmalısınız.

Nazikçe Temizleyin: Anüsünüzü bastırmadan, yumuşak bir şekilde koruyucu tabakaya zarar vermeden duru su ile yıkamalısınız.

Tahriş Edici Maddelerden Kaçının: Anüs temizliği için ıslak mendil, sabun ve şampuan gibi tahriş edebilecek ürünlerden kaçının. Temizliği sadece duru su ile yapın ve ıslaklığı almak için tuvalet kağıdı kullanın.

Pamuklu Çamaşır Tercih Edin: Sentetik olmayan pamuklu iç çamaşırı tercih etmelisiniz. Böylece bölgenin hava almasına ve daha az terlemesini sağlayabilirsiniz.

Beslenme Alışkanlığı: Aşırı baharat ve patlıcan, domates, çikolata ve turşu gibi besinler anüste kaşıntı olmasına yol açabilir. Beslenme alışkanlığınızı değiştirerek bu gıdaların hangisinin kaşıntı yapıp yapmadığını test edebilirsiniz.

Terleme: Makat bölgesinin aşırı terlemesi kaşıntıya neden olabilir. Eğer çok terliyorsanız kalça aralarına kağıt havlu koyabilir ve kuru kalmasını sağlayabilirsiniz.

Pruzon Kullanabilirsiniz: Pruzon pomad kaşıntıları kesmek için kullanabileceğiniz bitkisel içerikli bir merhemdir.

Geçmeyen Makat Kaşıntısı

Aslında “geçmeyen” diye bir kavram olamaz, “sebebi bulunamayan” veya “doğru tedavi edilmeyen” diye tanımlamak daha doğru olur.

Makatınızdaki kaşınmanız geçmiyorsa doğru ilaç kullanmıyorsunuz demektir, bölgenin kaşıntılı sorunlarına özel geliştirilmiş Pruzon merhem kullanmalısınız. Kaşıntınız geçtikten sonra tekrar başlıyorsa bu tedavide başarılısınız ama sebebi hala bulamamışsınız demektir. Bu durumda yukarıda sıralanan nedenleri hayatınızdan çıkarmalısınız böylece sorunun düzelmesi beklenir, hala düzelmedi ise yukarıdakiler arasına alınamamış size özel bir sebep var demektir onu bulmanız gerekir.

Unutmayın sebebi ortadan kaldırmadıkça sonuca katlanmak zorunda kalırsınız.

Özetle;
Anüs bölgesi kaşınmaları fiziki olduğu kadar her yerde kaşınamadığı için aynı zamanda ruhsal sıkıntılara da neden olabilen bir durumdur ve bu durum kişinin yaşam kalitesini olduğundan daha fazla bozar.

Öncelikle bu soruna özel geliştirilmiş ilaç başlayın ve aynı anda sebep veya sebeplerin neler olabileceğini araştırıp o sebebi hayatınızdan çıkarın, böylece sorundan kalıcı olarak kurtulmuş olursunuz.

Makat Kaşıntısına Hangi Bölüm Bakar?

Geçmeyen ve süreklilik arz eden makat kaşıntısı şikayeti için genel cerrahi uzmanlarına başvurabilirsiniz. Proktoloji konusuna hakim bir genel cerrahi uzmanına başvurmanız oldukça avantaj sağlayacaktır. Kaşıntı yanı sıra makatta ağrı, akıntı, kanama, şişlik ve apse gibi şikayetler içinde bu bölüme başvurabilirsiniz. IDEA TIP’ın tüm şubelerinde proktoloji alanında tecrübeli genel cerrahi uzmanları görev yapmaktadır. Size en yakın kliniğe ulaşarak ayrıntılı bilgi ve randevu alabilirsiniz.

Kaynak:

1-) https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/anal-itching/diagnosis-treatment/drc-20369350